Bir yapıyı oluşturan iki temel projeden birisi mimari proje diğeri statik projedir. Mimari projede hedef yapının kullanıcı istek ve ihtiyaçlarına göre planlanmasıdır. Statik projede hedef mimari projenin hayata geçirilmesidir.
Mimar, inşa edilecek yapının ihtiyaç talebini karşılayacak mekânları, birbirleri ile olan ilişkilerini, oranlarını ve dış görünüşlerini ayrıntılı bir şekilde projelendirir. Yapının farklı her katı için ayrı ayrı kat planlarını çizer. Kat planlarını döşeme üstünden keserek aşağı baktığı yönde ifade eder. Kat planında merdivenler, duvarlar, kapılar, pencereler, kaplama türleri ölçüleri ile birlikte detaylandırılır. Mimari projede taşıyıcı sisteme yönelik kolonlar, kirişler, döşemeler gösterilmez. (Taşıyıcı sistem aşağıda değineceğimiz şekilde inşaat mühendisleri tarafından statik proje ile projelendirilir.)
Mimari Proje; yapının arsa üzerindeki konumu gösteren vaziyet planını, kat planlarını, tüm cephe görünüşlerini, en az iki düşey kesitini ve çatı planını içerir. Bu projeler detaylı ölçü, kot ve malzeme bilgilerini gösteren paftalar şeklinde düzenlenir. Statik ve mimari projeler 1/100, 1/50, 1/25 gibi ölçeklerle hazırlanabilir.
Statik Proje; Mimari projeye uygun olarak, inşaat mühendisleri tarafından hazırlanan, ölçekleri yapının büyüklüğüne ve özelliğine göre belirlenen, betonarme, yığma, çelik ve benzeri yapıların türlerine göre taşıyıcı sistemlerini gösteren, bodrum kat dâhil tüm kat planları, çatı planları, bunların kesitleri, detayları ve hesaplarıdır. Bu hesaplarda zeminin fiziksel parametreleri, zemin-temel-yapı etkileşimi ve temel tasarımının belirlenmesinde, mühendislik hizmetleri içeren standartlara ve Bakanlıkça yayımlanan “Zemin ve Temel Etüdü Raporlarının Hazırlanmasına İlişkin Esaslara uyulur. İnşaat Mühendisleri, kat planlarını döşeme üstünden keserek yukarı baktığı yönde ifade eder.
Statik proje, İnşaat mühendisleri odasından yetki belgesi olan statik proje firmaları tarafından hazırlanır. Mimar koordinatörllüğünde mimari, statik, mekanik ve elektrik projelerinin hazırlanıp ilgili belediye onayından geçmesi bina ruhsatının alınabilmesi için gereklidir.
Statik projenin yapısı kullanılacak taşıyıcı sistem malzemesinin betonarme ya da çelik olmasına göre farklılık kazanır. Genel olarak, paftalarda temel, döşeme teçhizat planları, kolon aplikasyonu, temel ve döşeme kiriş açılımları ve bunlara ait tüm hesap dökümleri, demir boyları, çapları, adetleri ve bulundukları noktalar yer almaktadır. Demir çapları için mm olarak ifade edilirken proje ölçü birimi cm dir.
Proje, hazırlayan firmanın antetli paftaları üzerinde kapak sayfası bilgileri ile sunulur. Kapak sayfasında projesi hazırlanan yapıya ve sahibine ait bilgiler verilir.
Statik projenin hazırlanması kadar doğru okuması da ciddiyetle takip edilmesi gereken bir husustur.